เมื่อวันที่ 1 กันยายน 2567 ที่ผ่านมา สถาบันองค์ความรู้ท้องถิ่นโฮงเฮียนแม่น้ำของ กลุ่มรักษ์เชียงของ นำคณะนักเรียนในโครงการเยาวชนแม่น้ำโขง จาก โรงเรียนเชียงของวิทยาคม และโรงเรียนบ้านแซววิทยาคม จำนวน 19 คน เข้าร่วมกิจกรรม “เยาวชนแม่น้ำโขงสู่วิทยาศาสตร์พลเมือง” ภายใต้โครงการ “Mekong Youth Program ปีที่ 2” ซึ่งทางสถาบันฯ จัดขึ้นเพื่อส่งเสริมให้เยาวชนระดับชั้นมัธยมศึกษาได้เรียนรู้และเข้าใจเกี่ยวกับความหมายของ “วิทยาศาสตร์พลเมือง” (Citizen Science) พร้อมตระหนักถึงปัญหาจากการเปลี่ยนแปลงของระบบนิเวศในปัจจุบันและปลูกฝังการมีส่วนร่วมในการอนุรักษ์ฟื้นฟูสิ่งแวดล้อม โดยมี คุณมาลี พัฒนประสิทธิ์พร ผู้ประสานงานโครงการเยาวชนแม่น้ำโขงและกระบวนกร พร้อมด้วย คุณนพรัตน์ ละมุล กรรมการและเลขาคณะบุคคล กลุ่มรักษ์เชียงของ เป็นวิทยากรให้ความรู้ ณ โฮงเฮียนแม่น้ำของ ตำบลเวียง อำเภอเชียงของ จังหวัดเชียงราย
สำหรับกิจกรรมดังกล่าว นักเรียนในโครงการเยาวชนแม่น้ำโขง ได้ร่วมกันแลกเปลี่ยนเรียนรู้ความหมายของคำว่า “วิทยาศาสตร์พลเมือง” (Citizen Science) ผ่านหลักสูตรกิจกรรมในหัวข้อ “พลเมืองโลกยุค Gen Z & Alpha” ที่เปิดโอกาสให้น้อง ๆ เยาวชนแสดงความคิดเห็นและร่วมถ่ายทอดสถานการณ์สิ่งแวดล้อมในปัจจุบันจากที่ตนเองได้ประสบในช่วงเวลา 10 ปีที่ผ่านมา “วิทยาศาสตร์พลเมือง” เรียนรู้ความหมายและตัวอย่างโครงการวิทยาศาสตร์พลเมือง ผ่านการทำโครงงานของเยาวชนแม่น้ำโขงรุ่นแรก
“อะไรอยู่ในถุงดำ” ฝึกกระบวนการคิด การสังเกต การตั้งคำถาม สมมติฐาน วิเคราะห์ และวางแผน เพื่อนำเข้าสู่ขั้นตอนการระดมความคิดเห็นร่วมกันในการจัดทำโครงงาน “วิทยาศาสตร์พลเมืองแบบฉัน” ซึ่งน้อง ๆ เยาวชนแม่น้ำโขง ได้วางแผนจัดทำโครงงานฯ พร้อมนำเสนอและสรุปการเรียนรู้ โดย โรงเรียนเชียงของวิทยาคม จัดทำโครงงาน “แก้ไขปัญหาน้ำเสีย บริเวณร่อยระบายน้ำข้างโรงอาหาร” และโรงเรียนบ้านแซววิทยาคม จัดทำโครงงาน “HYDRO COLLAB” ปิดท้ายกิจกรรมด้วยการร่วมกันสะท้อนความคิดและกล่าวความรู้สึกขอบคุณกับสิ่งที่ได้รับจากเข้าร่วมกิจกรรมในครั้งนี้
