นักเรียนมัธยมต้นโรงเรียนอนุบาลเชียงของ 40 คน ร่วมเรียนรู้การวัดคุณภาพน้ำอย่างง่าย ณ โฮงเฮียนแม่น้ำของ
วันที่ : 1 พฤศจิกายน 2565
นักเรียนมัธยมต้นโรงเรียนอนุบาลเชียงของ 40 คน พร้อมผู้อำนวยการ นายวายุวัฒน์ ชัยวรรณะ ผู้อำนวยการโรงเรียน, ครูประจำชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 อีก 2 คน และทีมงานโฮงเฮียนแม่น้ำของเข้าร่วมกิจกรรมผู้เฒ่าเล่าขานลูกหลานวาดฝัน
เวลา 09.00 น. ครูตี๋ นิวัฒน์ ร้อยแก้ว ผู้อำนวยการสถาบันองค์ความรู้ท้องถิ่นโฮงเฮียนแม่น้ำของ กล่าวเปิดงานและบรรยายถึงผลกระทบและการเปลี่ยนแปลงจากการพัฒนาในแม่น้ำโขงว่า “นับแต่การมีเขื่อนในตอนบนของแม่น้ำโขงเป็นเขื่อนแรกในปี 2539 กล่าวถึงปัจจุบันปัญหาผลกระทบข้ามพรมแดนที่มีมาถึงปัจจุบันยิ่งมีมากขึ้น การเปลี่ยนแปลงของระบบนิเวศ ตะกอนหรือความอุดมสมบูรณ์ของแม่น้ำโขงหายไป เพราะถูกกักเก็บไว้ในอ่างของเขื่อนตอนบน, การจัดการน้ำที่ผิดธรรมชาติ น้ำขึ้นลงไม่ปกติ ปัญหาเรื่องนี้เช่นเดียวกับปัญหาสิ่งแวดล้อมอื่นอย่างสภาพอากาศเปลี่ยนแปลง แม่น้ำ สายน้ำทรัพยากรจึงไม่ใช่แค่แม่น้ำของใครคนใดคนหนึ่งแต่เป็นเรื่องของทุกคน เมื่อโลกร้อนขึ้นไม่ใช่เราเพียงคนเดียวที่ร้อน เราอยู่ในห้องแอร์ เราก็ต้องออกมา ต้นไม้ แม่น้ำก็ร้อนขึ้น โลกทั้งโลกร้อนขึ้นจึงเป็นเรื่องของทุกคน”
หลังจากฟังบรรยายแล้วนักเรียนได้เรียนรู้การวัดคุณภาพน้ำอย่าง่ายด้วยระบบสังเกตโดยตนเอง การใช้เครื่องมือวัดน้ำดิจิตอล การใช้กระดาษลิตมัส การวัดอุณหภูมิ, ความเป็นกรดด่าง, ตะกอน รวมไปถึงการเรียนรู้การทำงานเป็นกลุ่มทั้งหมด 4 กลุ่ม ทยอยกันลงไปเก็บตัวอย่างน้ำและวัดค่าน้ำ ณ ท่าน้ำของโฮงเฮียนแม่น้ำของ และนำน้ำตัวอย่างมาวัดอย่างละเอียด รวมกับน้ำตัวอย่างที่นักเรียนเก็บมาก่อนแล้วคือ น้ำที่ปากแม่น้ำดุก และน้ำจากปากแม่น้ำสม แล้วนำเสนอผลการวัดค่าเบื้องต้น กระบวนกรชวนคิดวิเคราะห์ค่าตัวอย่างของน้ำเหล่านั้น แล้วนำไปสู่การเชิญชวนนักเรียนที่สนใจกิจกรรมการวัดน้ำนี้ร่วมเรียนรู้ระยะยาวด้วยการศึกษาเรียนรู้โดยใช้โครงงานเป็นฐานต่อไป
ภาคบ่ายนักเรียนเริ่มด้วยสันทนาการแล้วระดมความรู้ท้องถิ่นในเรื่องของดีของบ้านหรือของท้องถิ่นต้น โดยให้เขียนในกระดาษมาติดแปะลงบนแผนที่ลุ่มน้ำโขง-อิง เชียงของที่ได้ร่างไว้แล้วโดยผู้ช่วยกระบวนกรตัวน้อย หลังจากนั้นจึงเข้าสู่การนำเสนอผลการเรียนรู้แม่น้ำเป็นงานศิลปะภาพวาด เรียกสมาธินำเข้ากิจกรรมด้วยการใช้ฟอร์มดรออิ้ง (form drawing) ลายก้นหอยมาให้นักเรียนฝึก ก่อนปล่อยอิสระให้สื่อสารการเรียนรู้จักแม่น้ำเป็นภาพวาดผลงานของแต่ละคน
กิจกรรมผู้เฒ่าเล่าขานลูกหลานวาดฝันเป็นกิจกรรมแนะนำให้นักเรียนรู้จักแม่น้ำใกล้บ้านเบื้องต้น ได้ทดลองใช้เครื่องมือวิทยาศาสตร์อย่าง่ายและฝึกการสื่อสารเป็นภาพเบื้องต้น หากนักเรียนและโรงเรียนสนใจศึกษาเรียนรู้ร่วมกัน โครงการเยาวชนแม่น้ำโขง กลุ่มรักษ์เชียงของ สถาบันองค์ความรู้ท้องถิ่นโฮงเฮียนแม่น้ำของจะพัฒนาโครงงานการศึกษาแม่น้ำร่วมกันกับนักเรียนและครูที่ปรึกษา 1 เทอมการศึกษาและสนับสนุนโครงงานการศึกษาเหล่านั้นในแต่ละโรงเรียนต่อไป
