นายนิวัฒน์ ร้อยแก้ว (ชาวบ้านเรียกว่า ครูตี๋) เป็นประธานกลุ่มรักษ์เชียงของ และผู้อำนวยการสถาบันองค์ความรู้ท้องถิ่นโฮงเฮียนแม่น้ำของ : ครูตี๋เข้าเรียนชั้นประถมศึกษาและมัธยมศึกษาที่อำเภอเชียงของและมัธยมศึกษาตอนปลายที่จังหวัดเชียงราย เขาสำเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรีจากมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ในปี 2525 และเริ่มสอนที่วิทยาลัยครูเชียงราย ครูตี๋เป็นครูที่ผ่านการรับรองในสังกัดกระทรวงศึกษาธิการและสอนเด็กโรงเรียนชาวเขาในจังหวัดเชียงรายตั้งแต่ปี 2526-2533 ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2533-2540 เป็นอาจารย์ใหญ่ที่โรงเรียนมนตรีวิทยา โรงเรียนบ้านห้วยคุ และโรงเรียนบ้านสองพี่น้อง ครูตี๋ ได้รับรางวัลคณาจารย์เฉพาะทางจากคณาจารย์แห่งประเทศไทย

 

ในปี 2538 ครูตีและเพื่อนร่วมงานที่เชียงของได้ก่อตั้งกลุ่มรักษ์เชียงของ (ฮักเชียงของ) เพื่อแก้ไขปัญหาภัยแล้งในแม่น้ำสม ซึ่งเป็นสาขาของแม่น้ำโขง ชาวบ้านม้งถูกกล่าวหาว่าตัดไม้ทำลายป่าและทำให้ไม่มีน้ำตามฤดูกาล โครงการดังกล่าวได้ระดมทุนจากประชาชนในท้องถิ่น ธุรกิจ และองค์กรต่างๆ เพื่อซื้อต้นไม้ให้ชาวม้ง น้ำกลับคืนสู่ลำธารและขณะนี้กลุ่มได้สอนชุมชนท้องถิ่นให้ดูแลรักษาป่าไม้และแม่น้ำ

 

ในปี พ.ศ. 2545 ครูตี๋ได้ก่อตั้งเครือข่ายทรัพยากรธรรมชาติและวัฒนธรรมลุ่มน้ำโขง-ล้านนาเพื่อส่งเสริมชุมชนท้องถิ่นตามแนวแม่น้ำโขง อิง และกก เพื่อปกป้องแม่น้ำและป่าไม้ด้วยความรู้จากชุมชน โครงการต่างๆ รวมถึงความสำเร็จในการป้องกันโครงการพัฒนาขนาดใหญ่ในแม่น้ำโขงสายหลัก เช่น โครงการเดินเรือพาณิชย์ขนาดใหญ่ในแม่น้ำล้านช้าง-แม่น้ำโขง และการต่อสู้โครงการเขื่อนหลักอย่างไซยะบุรีและปากแบงอย่างต่อเนื่อง

 

ในปี พ.ศ. 2558 ครูตี๋ได้ก่อตั้งสถาบันองค์ความรู้ท้องถิ่นโฮงเฮียนแม่น้ำของโดยมีสำนักงานและศูนย์ประชุมริมแม่น้ำโขงที่รวมบุคลากรและพันธกิจของกลุ่มอื่นๆ กว่าสองทศวรรษของการทำงานที่นำไปสู่การยกเลิกโครงการ ‘ระเบิดแก่ง’ นิวัฒน์ รอยแก้ว ได้รับรางวัล Goldman Environmental Prize ประจำปี พ.ศ. 2565 รางวัล Goldman Prize ยกย่อง “ผู้คนที่มีภูมิหลังธรรมดาๆ ที่ทำสิ่งพิเศษเพื่อช่วยโลกของเรา” รางวัลคือ “รางวัลระดับแนวหน้าของโลกเพื่อเป็นเกียรติแก่นักเคลื่อนไหวด้านสิ่งแวดล้อมระดับรากหญ้า โดยยกย่องผู้นำที่โดดเด่นจากแต่ละภูมิภาคของโลก ผู้ชนะรางวัลโกลด์แมนพิสูจน์ให้เห็นว่าเราสามารถเปลี่ยนแปลงหรือกำหนดอนาคตของโลกได้”

ผมเข้าเรียนมหาวิทยาลัยในปี พ.ศ.2537 จบปริญญาตรีในสาขาสื่อสารมวลชนและสำเร็จหลักสูตร Graduate Volunteer Program  นับตั้งแต่ปี พ.ศ.2543-2545 ผมทำงานเป็นนักวิจัยและเจ้าหน้าที่สื่อรณรงค์สำหรับ “โครงการความมั่นคงด้านอาหารของชมรมศิษย์เก่าบูรณะชนบทและเพื่อน” (RRAFA)

 

ผมลาออกจาก RRAFA เพื่อทำงานกับกลุ่มรักษ์เชียงของ (CKCG) ในปี พ.ศ. 2545 ในฐานะอาสาสมัครเพื่อสนับสนุนการวิจัยและผลิตสิ่งพิมพ์ในนามของโครงการสื่อชุมชนลุ่มน้ำโขง และเครือข่ายอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและวัฒนธรรมแม่น้ำโขง-ล้านนา ในช่วงเวลานี้ (2545-2558) ข้าพเจ้าได้ช่วยจัดกิจกรรมหลายอย่าง เพื่ออนุรักษ์สิ่งแวดล้อม วัฒนธรรมท้องถิ่น และวิถีชีวิต ตลอดจนการสร้างศักยภาพการวิจัยและความรู้ในท้องถิ่นเกี่ยวกับแม่น้ำโขง ไปพร้อมกับการใช้สื่อในการเสริมพลังชุมชน

 

ในปี พ.ศ. 2558  สถาบันองค์ความรู้ท้องถิ่นโฮงเฮียนแม่น้ำของ ได้ก่อตั้งขึ้น และในปีนั้นมีโอกาสดำเนินงานเครือข่ายประชาสังคมเชียงของ และขับเคลื่อนแผนยุทธศาสตร์เชียงของ “หนึ่งเมือง สองแบบ” อีกทั้งได้เริ่มงานพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่น “คนเจียงของ” ร่วมกับโรงเรียนเชียงของวิทยาคม

 

ตั้งแต่ปี 2558-2565 ผมทำงานเป็นผู้จัดการโครงการ หัวหน้านักวิจัย และกระบวนกรในกิจกรรมค่ายเรียนรู้ธรรมชาติแม่น้ำโขง ซึ่งขณะนี้อยู่ในโครงการเยาวชนแม่น้ำโขง (พ.ศ. 2564) ผมสนับสนุนการหยุดยั้งการระเบิดแก่ง และได้จัดตั้งโปรแกรมตรวจสอบคุณภาพน้ำ ตลอดจนช่วยกลุ่มรักษ์เชียงของสมัครเป็นพันธมิตรสมทบ Waterkeeper Alliance

 

ปัจจุบัน ฉันทำงานเป็นผู้จัดการโครงการและผู้ช่วยผู้จัดการ โครงการเยาวชนแม่น้ำโขง โครงการเสริมสร้างความเข้มแข็งองค์กรประชาชนลุ่มแม่น้ำโขง-ประเทศไทย และโครงการผู้พิทักษ์แม่น้ำโขง ซึ่งขับเคลื่อนเว็บไซต์โฮงเฮียนแม่น้ำของและแอปพลิเคชันบนอุปกรณ์เคลื่อนที่เพื่อบันทึกและตรวจสอบสุขภาวะของแม่น้ำโขง

การศึกษา ปริญญาตรีวิทยาศาสตร์บัณฑิต (สาขาภูมิศาสตร์) มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ปี 2527

อาชีพ มัคคุเทศก์ดูนกและธรรมชาติศึกษา

ประสบการณ์การทำงาน  

เจ้าหน้าที่ส่งเสริมเผยแพร่   โครงการควบคุมไฟป่าภูพิงค์อันเนื่องมาจากพระราชดำริ จังหวัดเชียงใหม่ ปี 2528-32

เจ้าหน้าที่วิเคราะห์นโยบายและแผน งานสำรวจพื้นที่ปลูกพืชเสพติด สำนักงานป้องกันและปราบปรามยาเสพติดภาคเหนือ ปี 2533-37

คณะทำงานสนาม โครงการศึกษาและพัฒนาเส้นทางศึกษาธรรมชาติ พื้นที่อุทยานแห่งชาติดอยอินทนนท์ สนับสนุนโดย กรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อม ปี  2537-38

คณะทำงานสนาม โครงการพัฒนาระบบสื่อความหมายธรรมชาติ อุทยานแห่งชาติดอยอินทนนท์ สนับสนุน โดย CANADA FUND ปี 2538-39

ประธานโครงการเพื่อนนก สนับสนุน โดย สำนักงานการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทยเขต 1 เชียงใหม่ ปี 2540-41

ผู้ช่วยนักวิจัย งานกระบวนพัฒนาเยาวชนและชุมชนในถิ่นทุรกันดารในพระดำริของสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาสยามบรมราชกุมารี มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี ปี 2552-55

ปัจจุบัน เป็นมัคคุเทศก์อิสระ ด้านดูนก การสื่อความหมายธรรมชาติและวัฒนธรรม เกษตรอินทรีย์ และเป็นอาสาสมัครของสถาบันองค์ความรู้ท้องถิ่นโฮงเฮียนแม่น้ำของ 

ผลงานทางด้านวิชาการ

โครงการศึกษาวิจัยการท่องเที่ยวทางวัฒนธรรมที่เชื่อมโยงองค์ความรู้เกี่ยวกับธรรมชาติของนกของคนปกาเกอญอ อุทยานแห่งชาติดอยอินทนนท์ สนับสนุนโดย สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย ปี 2541-42

ปัจจุบันทำงานอาสาสมัครและนักวิจัยด้านนกกับสถาบันองค์ความรู้ท้องถิ่นโฮงเฮียนแม่น้ำของ

ประวัติการศึกษา

• เรียนจบมัธยมตอนต้นโรงเรียนเชียงของวิทยาคม อ.เชียงของ จ.เชียงราย
• เรียนจบประกาศนียบัตรวิชาชีพ วิทยาลัยเทคนิคเชียงราย สาขาช่างยนต์ อ.เมือง จ.เชียงราย
• เรียนจบประกาศนียบัตรวิชาชีพขั้นสูง วิทยาลัยเทคนิคเชียงราย สาขาช่างเทคนิคอุตสาหกรรม อ.เมือง จ.เชียงราย

ประสบการณ์การทำงาน

• ปี 2534 – 2536 ได้เรียนรู้ขบวนการทำชุมชนำื้นที่แม่น้ำกก กรณีโครงการสร้างเขื่อนกันแม่น้ำกก ที่บ้านโป่งนาคำ อ.เมือง จ.เชียงราย
• ปี 2541 – 2545 ทำงานภายใต้โครงการแม่น้ำและชุมชนพื้นที่แม่น้ำอิปี 2545 – ปัจจุบัน ทำงานอยู่กับกลุ่มรักษ์เชียงของ ณ โฮงเฮียนแม่น้ำของ

งานอดิเรก  

• วัดระดับแม่น้ำโขง สังเกตุการเปลี่ยนแปลงระดับน้ำขึ้นลงในแต่ละช่วงฤดู

ประวัติการศึกษา

• เรียนจบมัธยมศึกษาตอนปลาย    โรงเรียนห้องสอนศึกษา     อ.เมือง     จ.แม่ฮ่องสอน ในปี พ.ศ. 2556
• เรียนจบปริญญาตรี   คณะสังคมศาสตร์   สาขานวัตกรรมสังคม  มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย ในปี พ.ศ.2562 

ประสบการณ์การทำงาน

• นักศึกษาฝึกงาน โฮงเฮียนแม่น้ำของ, ปี พ.ศ. 2561 
• ศึกษาเรียนรู้ข้อมูล พืช สัตว์ ต้นไม้ ดอกไม้ สารเคมีในพืช ในโครงการหลวงห้วยโป่ง     ต.แม่เจดีย์    อ.เวียงป่าเป้า     จ.เชียงราย, 2560.
• ศึกษาเรียนรู้การทำงานในส่วนของราชการ และได้รวบรวมองค์ความรู้ทางวัฒนธรรม เพื่อประกอบการพัฒนาและแนวทางการถ่ายทอดองค์ความรู้ทางวัฒนธรรม รวมทั้งปัญหาที่เกิดขึ้น เพื่อใช้เป็นข้อมูลเบื้องต้นประกอบการวิเคราะห์งานวัฒนธรรม, สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดเชียงราย, 2559

ปัจจุบัน  ทำงานผู้ช่วยวิจัยและผู้ช่วยจัดการห้องสมุดโฮงเฮียนแม่น้ำของ

ชื่อรวินันทน์ คำหอม ชื่อเล่นแพม เกิดและเติบโตในอำเภอเชียงของ อยู่หมู่บ้านสบสมติดแม่น้ำโขง ชอบวาดรูป ประดิษฐ์สิ่งของใช้เอง งาน D.I.Y และชอบดูสาระคดีทำ smart home พอเข้ามัธยมเริ่มแข่งขัน ทำ presentation และ website รางวัลใหญ่สุดที่ได้คือเหรียญเงินระดับประเทศ จึงไปศึกษาระดับปริญญาในคณะวิศวกรรมคอมพิวเตอร์ และเป็นนักกีฬามหาลัย (หมากรุกไทย) พอเริ่มเรียนทำให้รู้ว่าการทำเว็บไซต์ไม่ใช่สิ่งที่ใช้อีกต่อไปและทำให้รู้ว่าการที่จะทำ smart home จะต้องมีความรู้ด้านวิศวกรรมไฟฟ้าซึ่งไม่ถนัด จึงไปเรียน data science เป็นสายที่ต้องนำข้อมูลมาทำเป็นภาพเพื่อให้เข้าใจง่ายแล้วนำมาวิเคราะห์ข้อมูลเชิงลึกเพื่อเอาไปแก้ไขปัญหา ปัจจุบันทำงาน data science และ System admin ของ www.mekongschool.org